فولیکولیت (folliculitis)، عبارتست از عفونت یا التهاب فولیکولهای مو و این فولیکولها بافتی را تشکیل میدهند که ریشه موهای سر و بدن از آنها رشد میکند. فولیکولهای مو به عنوان محل ورود
تعدادی از باکتریها عمل میکنند و در این میان، باکتری استافیلوکوک طلایی شایعترین علت فولیکولیت موضعی است. غدد سباسه به داخل فولیکولهای مو و مجاری آنها تخلیه میشوند و در صورت
مسدود شدن، کیستهای سباسه را تشکیل میدهند که شبیه آبسههای استافیلوکوکی هستند یا ممکن است دچار عفونت ثانویه شوند. عفونت غدد عرق نیز میتواند عفونت فولیکولهای مو (به
ویژه در ناحیه زیربغل) را تقلید نماید.
عوامل موثر در ایجاد فولیکولیت
۱.عفونتهای استافیلوکوکی (به ویژه در افراد مبتلا به دیابت)
۲.کشته شدن بعضی از باکتریهای ایجادکننده آکنه (جوش غرور جوانی) به وسیله آنتیبیوتیکها
۳.نشستن در وان آب داغ (آلوده شدن به باکتری سودومونا)
۴.تماس با روغنهای آرایشی محرک یا روغنهایی که در محل کار مورد استفاده قرار میگیرند.
۵.باز شدن فولیکولها به وسیله تیغ ریش تراشی
۶.رشد بیش از حد باکتریهای دیگر که منجر به بروز فولیکولیت ناشی از باکتریهای گرم منفی میشود.
۷.پوشیدن لباسهای تنگ که موجب بسته شدن فولیکولها میشود.
۸.مصرف داروهای حاوی کورتون
۹.عفونت پوست با نوعی مخمر (قارچ تکیاختهای) به نام پیتیروسپوروم اوربیکولار
۱۰.فولیکولیت استریل (در افراد مبتلا به بیماری ایدز)
علائم و نشانه های فولیکولیت
۱.تاول های پر از چرک
۲.قرمزی و التهاب پوست
۳.خارش یا سوزش پوست
۴.حساسیت به لمس و یا درد
۵.ایجاد یک دست انداز متورم بزرگ و یا توده
۶.خوشه هایی از برآمدگی های کوچک قرمز یا جوش های سر سفید که در اطراف فولیکول های مو توسعه می یابند.
درمانهای مرسوم
پزشک پس از تشخیص بیماری در صورت مشخص بودن عامل آن اقدام به برطرف نمودن این عامل مینماید. تجویز آنتیبیوتیکهای موضعی (مثل کرم موپیروسین) و آنتیبیوتیکهای خوراکی در
عفونتهای استافیلوکوکی موجب درمان فولیکولیت میشود. معمولا بهتر است از آنتیبیوتیک موضعی نئوسپورین استفاده نشود زیرا گاهی تشدید فولیکولیت را به دنبال دارد. معمولا فولیکولیت
ناشی از قرار گرفتن در وان آب داغ طی ۱ تا ۴ روز خودبهخود برطرف میشود ولی میتوان در صورت لزوم برای درمان آن از آنتیبیوتیکی سیپروفلوگزاسین استفاده کرد.
پیشگیری
پیشگیری از فولیکولیت با حذف عوامل محرک شیمیایی، کنترل صحیح دیابت، کلر زدن صحیح به آب امکانپذیر است.
مراقبت از خود
۱.منطقه مبتلا را به طور ملایم، با گاز استریل تمیز کنید.
۲.با استفاده از ترکیبات شیمیایی تجویزشده به وسیله پزشک، محل را کمپرس کنید.
آیا ممکن است فردی مبتلا به فولیکولیت مزمن شود؟
فولیکولیت مزمن ناشایع است؛ مگر در افراد مبتلا به آکنه وولگاریس. در آکنه وولگاریس، ممکن است میکروبهای فلور طبیعی در ایجاد آکنه نقش داشته باشند.در صورت وجود فولیکولیت استافیلوکوکی
مقاوم که اغلب در اطراف بینی ایجاد میشود، ممکن است فرد بیمار در بینی خود حامل استافیلوکوک باشد که در این صورت باید برای پیشگیری از عود بیماری، درمان آنتیبیوتیکی طولانیتری انجام
شود.